Ήθη και εύθυμα Γέρας.

10 Νοέ 2021 από lk

Ήθη και εύθυμα της Γέρας.

Αλήθεια, ξέρετε εσείς οι μη Μυτιληνιοί πού βρίσκεται η Γέρα; Όχι ! Λοιπόν βρίσκεται στη Λέσβο (όχι στη Μυτιλήνη, γιατί αυτή είναι πόλη και όχι νησί) και είναι μια σημαντική περιοχή του νησιού, αλλά λίγο, μέχρι και καθόλου γνωστή τουριστικά. Μόνο οι ξενιτεμένοι Γεραγώτες που ζουν στην Αθήνα, αλλά και σε μακρινά μέρη, ακόμα και στην Αυστραλία έρχονται εδώ, ενώ οι τουρίστες επιλέγουν συνήθως άλλες περιοχές της Λέσβου.

Εμείς βέβαια πάντα εδώ ερχόμαστε, χρόνια τώρα, γιατί αγαπάμε πολύ τον Σκόπελο, που είναι το μεγαλύτερο από τα 5 χωριά της Γέρας, το χωριό του παππού μου και αυτό στο οποίο μεγάλωσε ο πατέρας μου. Τα χωριά αυτά ήταν παραδοσιακά τα χειμερινά χωριά, ενώ το καθένα τους έχει και το καλοκαιρινό επίνειό του, όπου παλαιότερα μετακόμιζε στην αρχή του καλοκαιριού ολόκληρος ο πληθυσμός των χωριών, αφήνοντας πίσω μόνο από έναν φύλακα για κάθε χωριό. Η μετακόμιση λεγόταν σνοπαρτό και γινόταν με αραμπάδες, κάτι δίτροχα καρότσια που τα έσερναν γαϊδούρια ή τετράτροχα που τα έσερναν βόδια. Σε αυτά οι Σκοπελιανοί φόρτωναν όλα τα υπάρχοντά τους. Στρώματα, καρέκλες, το φανάρι για τα τρόφιμα (τα ψυγεία σπάνιζαν τότε !) τις κότες κρεμασμένες δίπλα, τη γάτα σε σακούλα και τα μωρά από πάνω. Η διαδρομή τότε απ’ το χωριό προς τις Καρυές, με τα κάρα και μέσα από τον στενό χωματόδρομο του Κάμπου, που ήταν ταυτόχρονα και η κοίτη του ποταμιού, διαρκούσε ώρες.

Ένα σνοπαρτό λοιπόν στην αρχή του καλοκαιριού και επιστροφή στο χωριό στα τέλη του φθινοπώρου ήταν κάτι το παραδοσιακά δεδομένο. Τώρα όλα αυτά είναι πλέον παρελθόν, γιατί με την ευκολία των μετακινήσεων με τα αυτοκίνητα και τους καλούς πλέον ασφαλτοστρωμένους δρόμους, ανεβοκατεβαίνουν όλοι σε λίγα λεπτά από το χωριό στον Κάμπο, οπότε το σνοπαρτό έχει πλέον μόνο την έννοια της θερινής διαμονής κοντά στη θάλσσσα. Παλαιότερα ήταν αλλιώς : Το χειμώνα, έμεναν όλοι στα χωριά τους για να μαζεύουν τις ελιές των κτημάτων, τα περισσότερα των οποίων ήταν στις γύρω βουνοπλαγιές, ενώ το καλοκαίρι έπρεπε να πάνε στον Κάμπο, γιατί εκεί είχαν τα επίπεδα χωράφια τους με τα κηπευτικά.

Σήμερα οι δρόμοι προς και από τα χωριά, έχουν κάποιες ευθείες προς τη Μυτιλήνη και μια ευθεία, από το χωριό προς το Πέραμα, το επίνειο του Σκοπέλου στον κόλπο της Γέρας. Όλοι οι άλλοι δρόμοι είναι με πολλές στροφές και σχετικά στενοί, αφού τα περισσότερα χωριά είναι ορεινά. Εξαίρεση κάνει ο Παπάδος, που είναι το μόνο θα έλεγα επίπεδο χωριό και γι’ αυτό έχουν συγκεντρωθεί σε αυτόν όλες οι υπηρεσίες και τα πιο πολλά καταστήματα, όπως το μοναδικό Σουπερμάρκετ, οι Τράπεζες, το κεντρικό Καφενείο, τα Ζαχαροπλαστεία και άλλες υπηρεσίες.

Σε αυτούς λοιπόν τους δύο τρείς κεντρικούς δρόμους, αλλά και γενικά στους δρόμους των χωριών, όλοι μετακινούνται όσο πιο γρήγορα μπορούν. Τόσο τα αυτοκίνητα, αλλά κυρίως τα πάμπολλα μηχανάκια πηγαίνουν “τέρμα γκάζι” ακόμα και αν πρόκειται να πάνε από τη μια γωνία ενός δρόμου στην άλλη, με τους νεαρούς να οδηγούν με το ένα χέρι, κρατώντας με το άλλο τον καφέ τους. Αυτό το τέρμα γκάζι και το συνεχές κορνάρισμα, ως δεύτερη συνήθεια χαρακτηρίζει την κίνηση στους κεντρικούς δρόμους του Παπάδου, που είναι όπως είπαμε και το μόνο επίπεδο χωριό με τα περισσότερα καταστήματα. Το κορνάρισμα βέβαια έχει συγκεκριμένη αιτία. Συνηθίζεται να αποτελεί χαιρετισμό όταν οδηγώντας ανταμώνουν δύο γνωστοί. Δεδομένου όμως ότι όλοι στα χωριά γνωρίζονται, αλληλο- χαιρετιούνται όλοι συνεχώς, οπότε τα κορναρίσματα πάνε σύννεφο … !

Φεύγεις λοιπόν να πας χαλαρά μια βόλτα στο Πέραμα, να πιείς ένα καφεδάκι και να ανταμώσεις κανέναν γνωστό, και στη διαδρομή σε προλαβαίνει κάποιος, κολλάει από πίσω σου στο ένα μέτρο, αγανακτισμένος που βρέθηκες μπροστά του και αγωνιώντας να σε προσπεράσει όσο πιο σύντομα γίνεται. Με την πρώτη ευκαιρία σε περνάει, ακόμα και αν είναι λίγο πριν από στροφή και μετά συνεχίζει να κινείται μπροστά σου με την ίδια σχεδόν ταχύτητα που πήγαινες εσύ πριν, οπότε αναρωτιέσαι γιατί άραγε κινδύνευσε περνώντας σε τόσο επικίνδυνο σημείο αφού δεν βιαζόταν ιδιαίτερα. Ένα αναπάντητο ερώτημα που έχω θέσει κάποιες φορές χωρίς ανταπόκριση. Ρώτησα δηλαδή κάποιον φίλο:

Πού πήγαινες; Για καφέ στην Ανεμώνη. Αν πήγαινες με τα πόδια θα έτρεχες ; Όχι. Και με το ΙΧ γιατί έτρεχες τόσο ; Μ… ;!?

Τρέχουν λοιπόν όλοι με το αυτοκίνητο όσο πιο γρήγορα μπορούν και … όποιον πάρει ο Χάρος. Και δυστυχώς παίρνει αρκετούς, όπως άλλωστε αποδεικνύουν τα πολλά αναμνηστικά εκκλησάκια στις άκρες των δρόμων. Κρίμα, πολύ κρίμα που κάθε τόσο θρηνούμε νέους, αλλά και μεγαλύτερους ανθρώπους , γνωστούς μας ή και συγγενείς μας, που έχασαν τη ζωή τους ή τραυματίστηκαν σοβαρά από αυτή την ανούσια ταχύτητα. Γιατί με τις τόσο μικρές διαδρομές το κέρδος από την υψηλή ταχύτητα δεν ξεπερνάει το ένα με ενάμισι λεπτό της ώρας στην καλύτερη περίπτωση.

Παρ΄ όλα αυτά πάντως πολύ το αγαπάμε το χωριό μας, πολύ αγαπάμε τη βολτίτσα στον Παπάδο ή την παραθαλάσια βόλτα στο Πέραμα και πολύ μας λείπει η Γέρα με το σπιτάκι μας στον Σκόπελο, τώρα που γυρίσαμε πάλι στην Αθήνα και ας είχαμε εδώ καλοκαιράκι με ζέστες ότι πρέπει για μπάνια Νοέμβριο μήνα. Βιώνουμε βλέπετε τα αποτελέσματα της Κλιματικής Αλλαγής που ένας Θεός ξέρει πού μας οδηγούν.

Λίνος Κουντουράς