Αναζητώντας τον Παράδεισο

10 Ιαν 2012 από lk

Αν Παράδεισος θεωρείται και ένας ειδυλλιακός τόπος στον οποίο οι μακάριοι απολαμβάνουν την απόλυτη ευτυχία των αισθήσεων και του πνεύματος, τότε η Θεσσαλονίκη, με τα δύο, κάθε χρόνο, κινηματογραφικά φεστιβάλ της, είναι, σίγουρα, ένας επίγειος παράδεισος για τους λάτρεις του σινεμά.

Βρεθήκαμε κι αυτή τη χρονιά στη Θεσσαλονίκη από 4 έως 13-11-2011 και παρακολουθήσαμε ταινίες του 52ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου. Κάθε ταινία που βλέπουμε την κυκλώνουμε πάνω στη σελίδα από το φυλλαδιάκι με το πρόγραμμα του Φεστιβάλ. ΄Ετσι, στο τέλος, μπορούμε, ανατρέχοντας στις σελίδες του φυλλαδίου, να μετρήσουμε πόσες ταινίες είδαμε και να συνοψίσουμε τη συγκίνηση που νοιώσαμε όταν τις παρακολουθήσαμε.

Σήμερα, για χάρη σας, διάλεξα να θυμηθώ δύο από αυτές τις ταινίες οι οποίες σχετίζονται με την ανθρώπινη ανάγκη να αναζητήσουμε, σε παρόντα χρόνο, τον Παράδεισό μας!

Πρόκειται για τις ταινίες «Παράδεισος» (Paradise) του Παναγιώτη Φαφούτη και «Πέρα από τον Παράδεισο» (Stranger than Paradise) του Τζιμ Τζάρμους με παραγωγό τη Σάρα Ντράιβερ.

Ο «Παράδεισος» του Παναγιώτη Φαφούτη είναι η δεύτερη μεγάλου μήκους ταινία του Πατρινού, απόφοιτου της Νομικής Σχολής Αθηνών και της Σχολής Σταυράκου, σκηνοθέτη.

Η ταινία εκτυλίσσεται στη διάρκεια του Πατρινού καρναβαλιού όπου «μέσα στο χάος, στα εκτυφλωτικά φώτα και στα φανταχτερά άρματα, τέσσερα ζευγάρια προσπαθούν να βρουν τον παράδεισό τους. Η Μαρίνα γυρίζει στην Πάτρα αποφασισμένη να ζήσει με τον Μιχάλη, ο Νίκος προσπαθεί να εκδηλώσει το πάθος του για τον Σωκράτη ενώ τρέμει την απόρριψη, η Ευγενία αντιμετωπίζει την κριτική της κόρης της για την καινούργια της ζωή μετά το χωρισμό της και ο Ηλίας επιχειρεί την τελευταία προσπάθεια επανασύνδεσης με την πρώην γυναίκα του. Η ταινία κυλά μέσα σ’ ένα ατέλειωτο πάρτυ όπου η μουσική κυριαρχεί και καθοδηγεί τα συναισθήματα. Οι πρωταγωνιστές, φορώντας τις αποκριάτικες μάσκες, απελευθερώνονται και φτάνουν στα όριά τους. Πίσω από αυτές μπορούν επιτέλους να είναι αληθινοί».

Η ταινία «Παράδεισος» μας ενθουσίασε. Την παρακολουθήσαμε στη δεύτερη προβολή της στο Φεστιβάλ και όπως μας είπε ο σκηνοθέτης, στη μετά την προβολή συζήτηση, το κοινό, αυτής της δεύτερης προβολής, ήταν πιο θερμό και εκδηλωτικό.

Το καρναβαλικό κλίμα της ταινίας μού ζωντάνεψε μνήμες από το «Ορφέο Νέγκρο» την υπέροχη εκείνη διήγηση του μύθου του Ορφέα και της Ευρυδίκης που διαδραματίζονταν κατά τη διάρκεια ενός καρναβαλιού στο Ρίο ντε Ζανέιρο.

Το « Ορφέο Νέγκρο» σε σκηνοθεσία Μαρσέλ Καμύ (Γαλλία) είχε κερδίσει το ΄Οσκαρ καλλίτερης ξένης ταινίας το 1960.

Ο παραπάνω συνειρμός με έκανε να ρωτήσω το σκηνοθέτη κ. Φαφούτη:

«Πόσο σας επηρέασε το «Ορφέο Νέγκρο» στο στήσιμο της ταινίας σας;».

Κι έλαβα την αφοπλιστική, χαρακτηριστική των νιάτων, απάντηση:

«Σας ευχαριστώ. Με τιμά που συγκρίνετε την ταινία μου με το «Ορφέο Νέγκρο». Δυστυχώς όμως δεν την έχω δει την ταινία! Σας υπόσχομαι να τη δω την ερχόμενη βδομάδα!».

Φανταστικό! Το καρναβαλικό ξεφάντωμα ως τρόπος απελευθέρωσης συναισθημάτων και επιθυμιών οδηγεί στον Παράδεισο ή στον ΄Αδη.  Είτε βρίσκεσαι στην Πάτρα είτε στο Ρίο ντε Ζανέιρο!

Η ταινία ο «Παράδεισος» του Παναγιώτη Φαφούτη, που στη Θεσσαλονίκη συμμετείχε στο Διεθνές Διαγωνιστικό μέρος του Φεστιβάλ, θα βγει στις αίθουσες στις 26 Ιανουαρίου 2012. Της ευχόμαστε να είναι καλοτάξιδη!

Και μετά τον… «Παράδεισο» το «Πέρα από τον Παράδεισο»…

Ένα από τα Διεθνή Αφιερώματα του 52ου Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης ήταν για τη Σάρα Ντράιβερ.

Η Σάρα Ντράιβερ, απόφοιτη της Κινηματογραφικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Νέας Υόρκης, σκηνοθέτις, σεναριογράφος και παραγωγός, έχει συνεργάτη και σύντροφό της στη ζωή τον Τζιμ Τζάρμους.

Το «Πέρα από τον Παράδεισο» (USA, 1984) με σκηνοθέτη τον Τζιμ Τζάρμους και παραγωγό τη Σάρα Ντράιβερ είναι η δεύτερη μεγάλου μήκους ταινία του Τζάρμους και αυτή που τον καθιέρωσε ως έναν από τους κορυφαίους  Αμερικανούς σκηνοθέτες.

Στην ασπρόμαυρη ταινία του ο Τζάρμους παρακολουθεί τη σύντομη συνύπαρξη τριών προσώπων και τις χαλαρές σχέσεις που τους συνδέουν στην αναζήτηση του Παραδείσου, ως τόπου αλλού.

Η ταινία αποτελείται από τρία μέρη. Στο πρώτο μέρος (με τίτλο « Ο Νέος Κόσμος») ο μικροτζογαδόρος Γουίλι δέχεται μιαν απρόσμενη επίσκεψη από την Ουγγαρέζα ξαδέλφη του, Εύα, που μετανάστευσε από την Ουγγαρία και τώρα θέλει να πάει στη θεία της στο Κλίβελαντ .Η  Εύα θα μείνει μαζί  με τον Γουίλι για δέκα μέρες. Στην αρχή ο Γουίλι δυσανασχετεί, αλλά όταν η Εύα κλέβει για χάρη του ένα πακέτο τσιγάρα κι ένα κατεψυγμένο γεύμα από το μίνι – μάρκετ της γειτονιάς, ο Γουίλι αλλάζει γνώμη. Ο Γουίλι, η Εύα και ο φίλος του Γουίλι, ΄Εντι, κάνουν παρέα ώσπου έρχεται η ώρα να φύγει η Εύα για το Κλίβελαντ. Στο δεύτερο μέρος (με τίτλο «Ένα χρόνο μετά») ο Γουίλι και ο ΄Εντι κερδίζουν σ’ ένα παιχνίδι πόκερ κι αποφασίζουν να πάνε να βρουν την Εύα. Αλλά το Κλίβελαντ μες στο καταχείμωνο δεν έχει και πολλά να τους προσφέρει.

Στο τρίτο μέρος (με τον τίτλο «Παράδεισος») οι τρεις τους αποφασίζουν να πάνε στη Φλόριντα όπου ελπίζουν, εκτός από τον ωραίο καιρό, να βρουν και κάτι από το δικό τους «παράδεισο».

Σχετικά με το κόστος της ταινίας αξίζει να πούμε ότι ο Τζάρμους «φιλοκαλεί μετ’ ευτελείας» αφού γύρισε το «Πέρα από τον Παράδεισο» με περισσέματα φιλμ που είχε από γυρίσματα ταινιών του Βιμ Βέντερς!

Η παραγωγός της ταινίας Σάρα Ντράιβερ σε συνέντευξη που έδωσε στη Δήμητρα Βοζίκη (Πρώτο Πλάνο, Παρασκευή, 11 Νοεμβρίου 2011) δέχτηκε την ερώτηση:

«Από τα πρώτα βήματά σας στον κινηματογράφο, δουλεύετε μαζί με τον Τζιμ Τζάρμους. Πώς θα περιγράφατε αυτήν την συνεργασία;»

Και απάντησε:

«Θα την περιέγραφα ως μία ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα συνύπαρξη δύο ανθρώπων που σέβονται βαθύτατα την ατομική δημιουργική ανεξαρτησία του καθένα».

Να, λοιπόν, μια καλή συνταγή – συνθήκη για να ζήσουμε επί Γης τον Παράδεισο: Να βρούμε ένα σύντροφο που να σέβεται βαθύτατα την ατομική, δημιουργική ανεξαρτησία μας! Εύκολο; Καθόλου…

Δείτε οπωσδήποτε και το «Πέρα από τον Παράδεισο». Αξίζει!

Κι αν αποφασίσετε να δείτε τον «Παράδεισο» του Παναγιώτη Φαφούτη και το «Πέρα από τον Παράδεισο» του Τζιμ Τζάρμους την ίδια μέρα, τότε θάχετε την προσωπική βεβαιότητα ότι ο Παράδεισος είναι στην ψυχική Γεωμετρία μας: «Εντός, εκτός και επί τα αυτά»!

 Ευαγγελία Καπετάνου