Υδροπλάνα.

20 Οκτ 2020 από lk

Υδροπλάνα.

Υδροπλάνα είναι μικρά επιβατικά αεροπλάνα που έχουν την δυνατότητα να προσγειώνονται και να απογειώνονται τόσο σε αεροδρόμια στη ξηρά, όσο και σε θάλασσα ή σε λίμνες.

Η χώρα μας, διαθέτοντας 16.000 χλμ. ακτογραμμής και πάρα πολλά νησιά, θεωρείται ιδανικός προορισμός για τα υδροπλάνα. Εκτιμάται ότι μέσα στα επόμενα χρόνια θα έχει αναπτυχθεί ένα δίκτυο περίπου 100 υδατοδρομίων ανά την Ελλάδα, που θα δημιουργήσει περισσότερες από 2.000 θέσεις εργασίας.

Ήδη από το 2013 έγιναν σοβαρές κινήσεις για την αδειοδότηση των απαραίτητων υδατοδρομίων σε διάφορα νησιά μας, όπως για τουλάχιστον 33 σταθμούς στο Νότιο Αιγαίο.

Για να γίνει το δίκτυο αυτό στο Ιόνιο θα πρέπει η Περιφέρεια Ιονίων Νήσων να προχωρήσει σε διαγωνισμό για την κατασκευή των υδατοδρομίων, που σε Κεφαλλονιά, Ιθάκη, Λευκάδα, Μεγανήσι και Ζάκυνθο βρίσκονται ήδη σε διαδικασία αδειοδότησης.  Απαιτείται δε ένα δίκτυο 5-8 υδατοδρομίων και ημερησίως 4 – 5 ώρες πτήσης για να θεωρηθεί βιώσιμη μια επένδυση υδροπλάνων.

Οι πρώτες πτήσεις υδροπλάνων στην Ελλάδα, κυρίως στο Ιόνιο, πραγματοποιήθηκαν ήδη το 2004 από μια εταιρεία που είχε δραστηριοποιηθεί τότε στην αγορά και πραγματοποίησε πτήσεις και σε Ιο, Πάτμο και Λαύριο. Η προσπάθεια αυτή δεν συνεχίστηκε, λόγω εμποδίων στις αδειοδοτήσεις, όσο και λόγω χλιαρού επενδυτικού ενδιαφέροντος, που συνδέθηκε άμεσα με την έλλειψη συνολικής πολιτικής υδατοδρομίων στη χώρα μας.

Παρά ταύτα  διάφορες εταιρείες έχουν εκφράσει ενδιαφέρον, ενώ υπάρχει και σχετική κινητικότητα σε επίπεδο κατάθεσης φακέλων για αδειοδότηση υδατοδρομίων.

Όμως 16 χρόνια μετά την πρώτη προσθαλάσσωση, υπάρχουν ακόμα σημαντικές καθυστερήσεις για την ουσιαστική εκτέλεση πτήσεων.

Το πότε και πού θα γίνουν oι πρώτες πιλοτικές πτήσεις ανά περιοχή βρίσκεται ακόμα στα σχέδια, αλλά το 2020 ίσως προσφέρονταν και για τα υδροπλάνα ως μια περίοδος  γεμάτη ανατροπές, αφού όλες οι προβλέψεις έδειχναν πως θα ήταν η χρονιά τους.

Ο κορωνοϊός όμως κράτησε ξανά καθηλωμένα τα υδροπλάνα, γιατί το φρένο που έβαλε η COVID-19 στον τουρισμό άλλαξε και πάλι τα δεδομένα.  

Αν πάντως ένα δεύτερο lockdown αποφευχθεί, ίσως το 2021 κάποια 1-2 υδροπλάνα να πετάξουν πιλοτικά σε Ιόνιο και Νότιο Αιγαίο, προκειμένου να αναθερμάνουν το επενδυτικό ενδιαφέρον.

Οι μήνες που ακολούθησαν την ψήφιση του νέου νομοθετικού πλαισίου του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών για τα υδατοδρόμια τον περασμένο Φεβρουάριο, αν και ουσιαστικά συνέπεσαν με την κρίση του κορωνοϊού, δρομολόγησαν σημαντικές εξελίξεις. Στις αρχές Ιουλίου υπογράφηκε η σύμβαση 12ετούς παραχώρησης στη σύμπραξη των εταιρειών Ελληνικά Υδατοδρόμια και Hellenic Seaplanes για τη διαχείριση ή τη λειτουργία του υδατοδρομίου της Πάτρας,  αν και περίπου τριάμισι χρόνια μετά την αδειοδότησή του!

Πρόκειται για το ένα εκ των μόλις τριών αδειοδοτημένων υδατοδρομίων στη χώρα, μαζί με Κέρκυρα και Παξούς. Οι λοιπές 20 κατατεθειμένες αιτήσεις αδειοδότησης «κόλλησαν» στις αγκυλώσεις του νόμου του 2013 και στις αλλαγές της ηγεσίας του 2018, που τα δύο τελευταία χρόνια δημιούργησε νέες καθυστερήσεις.

Αυτό το οποίο απαιτείται πλέον είναι η δημιουργία δικτύου 33 υδατοδρομίων σε Κυκλάδες και Δωδεκάνησα, κάτι που προχωρεί με πρωτοβουλία της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου. Ήδη το υδατοδρόμιο της Πάτμου έχει κατασκευαστεί και εκκρεμεί μόνο η οριστική άδεια από την Επιτροπή Υδατοδρομίων του υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών, ενώ υπό κατασκευή είναι και αυτό της Τήνου.

Οι τεχνικοί φάκελοι των 33 υδατοδρομίων βρίσκονται σε φάση εκπόνησης. Μέσα στο προηγούμενο διάστημα, αν και με εμπόδια λόγω lockdown, ολοκληρώθηκαν οι αυτοψίες στα λιμάνια των νησιών για τη χωροθέτηση των υδατοδρομίων, που αποτελεί προαπαιτούμενο για την έκδοση των αδειών ίδρυσης. Θα ακολουθήσει ο διαγωνισμός της Περιφέρειας για την κατασκευή και τη λειτουργία των υδατοδρομίων, ώστε στη συνέχεια να ολοκληρωθούν οι προβλεπόμενοι έλεγχοι για να εκδοθούν οι άδειες λειτουργίας. (και έχει ο Θεός !)

Κινητικότητα εντοπίζεται πάντως ανά την Ελλάδα, ώστε εντός του 2021 να εκτιμάται ότι θα ολοκληρωθούν τα υδατοδρόμια σε Σκύρο, Σκόπελο και Αλόννησο. Στην Εύβοια, με πρωτοβουλία του Οργανισμού Λιμένων Εύβοιας, προχωρεί η αδειοδότηση για Χαλκίδα, Κύμη, Κάρυστο, Αλιβέρι και Αιδηψό.

Σημαντικό ενδιαφέρον εντοπίζεται και στην Κρήτη. Πιο κοντά στην αδειοδότηση είναι το υδατοδρόμιο Ρεθύμνου, ενώ θα ακολουθήσουν σε Αγία Γαλήνη, Ηράκλειο, Κίσσαμο Χανίων και Ιεράπετρα. Στο Λουτράκι, ο σχεδιασμός του δήμου και του Λιμενικού Ταμείου  προβλέπει πτήσεις καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου. Για να επιτευχθεί αυτό ανεξαρτήτως καιρικών συνθηκών, προβλέπονται δύο υδατοδρόμια, ένα στο λιμάνι και ένα στην περιοχή Καλαμάκι.

Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει και η κατασκευή υδατοδρομίων σε ένα δίκτυο 12  λιμνών, όπως υπάρχουν στον Καναδά, με πρώτες τις λίμνες Ιωαννίνων, Πλαστήρα, Καστοριάς, Καϊάφα κ.ά.  Τέλος, για την Αθήνα και τα νησιά του Αργοσαρωνικού έχει εκδηλώσει ενδιαφέρον η Περιφέρεια Αττικής.  Παράλληλα, προετοιμάζεται στη Χαλκίδα και η δημιουργία Σχολής Εκπαίδευσης Πιλότων για υδροπλάνα.

Έτοιμοι να μπουν στην αγορά είναι άλλωστε οι Γερμανοί και οι Ελβετοί

Σε μια μουδιασμένη αγορά λόγω του κορωνοϊού γίνονται βέβαια προσεκτικά και μικρά βήματα, αν και η  καλή διαχείριση της κρίσης μπορεί να αποδειχτεί ευκαιρία για την Ελλάδα στον τομέα των υδροπλάνων, ενώ έχει εκδηλωθεί ενδιαφέρον επενδυτών από τον Καναδά, την Κίνα, τη Γερμανία, με κατατεθειμένο αίτημα αδειοδότησης στην ΥΠΑ για πτήσεις με υδροπλάνα (από 20 Μαΐου του 2020).

Έτσι ενώ διάφορα πολιτικά προσκόμματα των περασμένων ετών και τώρα η κρίση του κορωνοϊού έχουν κρατήσει μακριά τα υδροπλάνα, προβλέπεται ότι ο κλάδος θα αναπτυχθεί ουσιαστικά το 2021.

Αν και ασφαλώς το δίκτυο υδροπλάνων στη χώρα μας μπορεί να έχει καθυστερήσει αδικαιολόγητα, ωστόσο εκτιμάται ότι η παρουσία περισσότερων του ενός τύπων υδροπλάνων με διαφορετικά χαρακτηριστικά σε θέσεις, ταχύτητα και εμβέλεια, θα καλύπτει πιο στοχευμένα τα διαφορετικά είδη μεταφορικών αναγκών.

Έτοιμο είναι και ένα νέο υδροπλάνο, το Seastar Dornier, η πρώτη δοκιμαστική πτήση του οποίου ολοκληρώθηκε με επιτυχία πριν από λίγο στο αεροδρόμιο EDMO στο Oberpfaffenhofen της Γερμανίας.

Πέραν βέβαια του νέου δικινητήριου “Seastar Dornier” των 12 θέσεων και άλλα υδροπλάνα είναι κατάλληλα για πτήσεις στην Ελλάδα,  όπως το καναδέζικο “Twin – Otter” των 19 επιβατικών θέσεων, και κάποια μονοκινητήρια λιγότερων θέσεων.  Προσφέρονται λοιπόν καλές προοπτικές για τακτικά δρομολόγια, για πτήσεις VIP, αλλά και για  περιηγητικές, εμπορευματικές, νοσοκομειακές πτήσεις, με τα υδροπλάνα να αποτελούν μια ιδιαίτερα καλή λύση για τα νησιά μας.

Είναι ενδεικτικό μάλιστα το ότι πολλές εταιρείες, από τον Καναδά, τη Λατινική Αμερική, την Κίνα κ.α., έχουν επιδείξει σημαντικό ενδιαφέρον για την ελληνική αγορά υδροπλάνων.   Ωστόσο ελάχιστοι έβαλαν το χέρι στην τσέπη, φοβούμενοι τις σύνθετες και τις πολύ αργές διαδικασίες αδειοδότησης υδατοδρομίων, οι οποίες  σήμερα εξακολουθούν να υπάρχουν στην Ελλάδα.