Στη Νήσο των θησαυρών

21 Αυγ 2014 από lk

Στη Νήσο των θησαυρών

Πάντα μας γεμίζουν ευχάριστες εμπειρίες ζωής οι διακοπές μας στη Γέρα Λέσβου. Την περιοχή με τα 6 χωριά, τον πανέμορφο κόλπο, τα πολλά πολιτιστικά δρώμενα και τους λιγοστούς ξένους τουρίστες. Εδώ έρχονται κυρίως οι ξενιτεμένοι Γεραγώτες από την Αθήνα ή τη Γερμανία, μέχρι Αμερική, ακόμα και Αυστραλία, που παρά τα υπέρογκα έξοδα και την ταλαιπωρία ενός τόσο μεγάλου ταξιδιού, ξανάρχονται σχεδόν κάθε χρόνο στην Πατρίδα που δεν ξεχνούν.
Έτσι και εμείς ξεχάσαμε εδώ και χρόνια τις άλλες περιοχές διακοπών και ερχόμαστε στο σπτελ μας (όπως λένε εδώ το σπιτάκι). Ανταμώνουμε φίλους και γνωστούς, γελάμε με το δικό τους τοπικό χιούμορ, συμμετέχουμε με φανατισμό στα εικαστικά δρώμενα και εμβαθύνουμε στη λογική των πολιτικών επιλογών στις μικρές κοινότητες της περιφέρειας. Αυτών που τελικά ίσως και να καθορίζουν την τύχη του κράτους μας και που … μαστίζουν την Ελλάδα.

Πας για 10 λεπτά στην πλατεία του Παπάδου να πιείς μια μπύρα και φεύγεις σε 2 ώρες, γιατί ο καφετζής, έρχεται δίπλα σου και σου λέει ιστορίες από τις καλές εποχές του κινηματογράφου, όταν ο ίδιος ήταν χειριστής της μηχανής στον Κινηματογράφο του χωριού, αλλά και σε άλλους, μέχρι και πρόσφατα στις παραστάσεις για σινεφίλ των πολιτιστικών εκδηλώσεων της Μυτιλήνης, στο διατηρητέο Αρχοντικό Γεωργιάδη.

Περνάς για μια βόλτα από την Πλατεία του Σκοπέλου, τον «Πλάτανο». Εκεί σε καλεί να σε κεράσει ένα ούζο ο Παναγιώτης Ταμπακέρας, ο ξυλουργός που μας έκανε με τον παραδοσιακό τρόπο την οροφή στο σπτελ μας. Στέκεσαι για μια καλησπέρα και κολλάς για ώρες, γιατί ο Παναγιώτης σού αναλύει τα πολιτικά και πολιτιστικά δρώμενα με έναν ιδιαίτερο, δικό του τρόπο, που σε κρατάει εκεί για ώρες.

Κάποιοι άλλοι, μεγάλης ηλικίας θυμούνται με ακρίβεια παλιές ιστορίες και ιστορικά γεγονότα της περιοχής και φεύγεις γεμάτος προβληματισμούς για το αν και πώς θα μπορέσουν να διατηρηθούν αυτές οι μνήμες.

Οι πινακίδες στα μαγαζιά αυτοσαρκαστικές, διαφέρουν απόλυτα από τις συνήθεις των μεγαλουπόλεων, που θέλουν να δείξουν μια δουλοπρεπή ταύτιση με τους επώνυμους της παγκοσμιοποίησης. Εδώ τον επιχειρηματία τον γνωρίζουν, τον εμπιστεύονται και τον εκτιμούν γι’ αυτό που είναι. Χαμογελούν για την επιλεγμένη ονομασία και δεν τον προτιμούν επειδή το όνομα του καταστήματος τούς θυμίζει New York, κι ας μην την έχουν δει ποτέ.
Και τι δεν βλέπουμε λοιπόν κάθε τόσο: Κομμωτήριο «Μαλλιά κουβάρια» και ένα άλλο «Cut by Kat», εστιατόριο «Αντίπεινα», ψαράδικο «η Φουρτούνα», ψητοπωλείο «Μπες στο ψητό», μουσικό συγκρότημα “Σάλια Μπάλια” και άπειρα τέτοια.
Το πιο ενδιαφέρον όμως είναι οι πολλές διαφορετικές και πολιτιστικές εκδηλώσεις.
• Ο Πρόεδρος του Παγγεραγωτικού Συλλόγου Γέρας Γιώργος Ζορμπάς διοργάνωσε μια εβδομάδα Ελληνικού κινηματογράφου στο Πέραμα, το επίνειο της Γέρας.
• Το βράδυ της παραμονής του Αγίου Παντελεήμονα, μετά τη λειτουργία, ακολουθούν την περιφορά της εικόνας δεκάδες αγόρια και κορίτσια με τα άλογά τους. Η ιππασία έγινε βλέπετε πολύ της μόδας εδώ στη Γέρα, με ακριβά άλογα και οι ακριβές σέλες, ενώ τα χλιμιντρίσματα, οι σούζες των αλόγων, η φασαρία με τα ποδοβολητά, αλλά και οι καβαλίνες θυμίζουν έντονα Far West.
• Στο ίδιο μέρος, ανήμερα της εορτής του Αγίου Παντελεήμονα, στην μνήμη της Προσφυγιάς από τη Μικρά Ασία, κολυμβητές περνούν από την απέναντι ακτή, την Κουντουρουδιά, στο Πέραμα (800 περίπου μέτρα, 11 λεπτά για τον νεαρό νικητή). Ο νικητής, αλλά και όλοι οι συμμετέχοντες, που είναι άντρες και γυναίκες κάθε ηλικίας, καταχειροκροτούνται, υπογραμμίζοντας έτσι πώς η συμμετοχή είναι το ουσιαστικό και όχι μόνο τα ρεκόρ.

• Στη συνέχεια αναβιώνει το έθιμο του στύλου, που διατηρείται από την εποχή της Τουρκοκρατίας και εξακολουθεί να γίνεται και στην γείτονα μέχρι σήμερα. Σε αυτό οι συμμετέχοντες περπατούν πάνω σε έναν οριζόντιο κορμό δέντρου, πάνω από τη θάλασσα, αλειμμένο με γράσο (παλαιότερα με μαλακό σαπούνι) προσπαθώντας να αρπάξουν τη σημαία που κυματίζει στο τέλος του, πριν γλιστρήσουν και πέσουν στο νερό.
• Σε μια σειρά παραστάσεων, στο αναπαλαιωμένο Ελαιοτριβείο Βρανά, παππού του Οδυσσέα Ελύτη, απολαύσαμε μια πάρα πολύ καλή, επαγγελματικού επιπέδου θεατρική παράσταση. Τις Εκκλησιάζουσες από τον Παγγεραγωτικό Σύλλογο Γέρας, με συμμετοχή νεαρών, αλλά και πατεράδων και δασκάλων, όπως π.χ. ο Πρόεδρος του Συλλόγου και Δ/της του Δημοτικού σχολείου Παπάδου Γιώργος Ζορμπάς. Σκηνοθέτης ο Φάνης Τάκος, γνωστός από τα εξαιρετικά κεραμικά του, τα οποία κατασκευάζει και εκθέτει σε ένα αναπαλαιωμένο παλιό αρχοντικό στο χωριό Πλακάδος της Γέρας.
• Μία άλλη Κυριακή έγινε η παρουσίαση του Ημερολογίου του Παγγεραγωτικού Συλλόγου Αθήνας, για το 2015. Το Ημερολόγιο που αναφέρεται στο έργο του Γεραγώτη παιδαγωγού Μίλτου Κουντουρά, επιμελήθηκαν οι Ευαγγελία Καπετάνου, διαχειρίστρια του Αρχείου Μ.Κ., ο Στρατής Γιαννίκος και ο Πρόεδρος του Συλλόγου Στρατής Χατζηχρήστος. Στην παρουσίαση μίλησαν οι παραπάνω και οι Γιάννης Χατζηβασιλείου, ο Τζάνος Στεφανέλλης και ο Άρης Καλάργαλης.
• Στο Κάστρο της Μυτιλήνης παρακολουθήσαμε μια εξαιρετική θεατρική παράσταση, την Μήδεια του Μποστ, από τον Φιλολογικό Όμιλο Μυτιλήνης (ΦΟΜ) στον οποίο προεδρεύει ο κ. Περικλής Μαυρογιάννης.
• Στη Γέρα ο Πρόεδρος του Παγγεραγωτικού Συλλόγου Γέρας, Γιώργος Ζορμπάς έχει δημιουργήσει με τη συμμετοχή του Δήμου, στον χώρο του παλαιού ελαιοτριβείου Ψείρα, έναν Πολιτιστικό Πολυχώρο. Σε αυτόν ο Θεατρικός Όμιλος Αγ. Παρασκευής, παρουσίασε το θεατρικό έργο «Μικροί Φαρισαίοι», το οποίο παρουσιάζουν και στη Μυτιλήνη. Ερασιτέχνες οι συντελεστές, αλλά επαγγελματικού και πάλι επιπέδου η παράσταση.
• Στο Πρόβασμα της Γέρας, το παλαιό Τούρκικο Παρθεναγωγείο και σήμερα ο τοπικός Ξενώνας, με μπαράκι, μεγάλη βεράντα και θέα από ψηλά στον Κόλπο, έγινε η παρουσίαση ενός βιβλίου του Παναγιώτη Παρασκευαΐδη, που βάζει τον αναγνώστη σε πολλές σκέψεις για το τι μας μαθαίνουν στα σχολεία. Τίτλος: «Η προσφυγιά του Β’ διωγμού στη Λέσβο». Ομιλητές ο Τζάνος Στεφανέλλης και ο Στρατής Γιαννίκος.
• Άλλη μια παρουσίαση βιβλίου έγινε στο πολυχώρο του ελαιοτριβείου Ψείρα. Συγγραφέας η Άννα Γαλανού και τίτλος του βιβλίου της, «Τότε που τραγουδούσαν οι Θεοί».
• Πέραν αυτών βιώσαμε και τρεις εκθέσεις ζωγραφικής. Μία προσωπική του ζωγράφου Στρατή Ζάνταλη, στη Μυτιλήνη και δύο με έργα Γεραγωτών και Μυτιληνιών ζωγράφων. Η μία στον Σκόπελο και η άλλη στο Πέραμα. Συγκινητική η συμβολή του Αντώνη Γκίκα, επίσης ζωγράφου με 400 και πάνω έργα, που με άπειρες ώρες προσωπικής εργασίας οργανώνει τις εκθέσεις στη Γέρα.

Συντελεστές σε πολλά ο Δημήτρης Ευσταθίου, μέλος του Συλλόγου Αθήνας, ο Στρατής Γιαννίκος και ο ακούραστος Γιώργος Ζορμπάς. Ξυλούργησε με τους άλλους συμμετέχοντες τα σκηνικά για τη θεατρική παράσταση, έκανε ο ίδιος προσωπικά τις προβολές του Ελληνικού Σινεμά, οργάνωσε πάμπολλες εκδηλώσεις, όπως για πολλοστή φορά την ποδηλατάδα για μικρούς και μεγάλους και διάφορα άλλα.

 

Θυμάμαι και από παλαιότερα, όταν σε ειδική εκδήλωση στο Πέραμα οι μεγάλοι μάθαιναν στα παιδιά τα παλιά παραδοσιακά παιχνίδια. Το τσέρκι, τις αμάδες, το τσιλίκι, το κουτσό και άλλα ομαδικά παιχνίδια της νιότης τους. Η ανταπόκριση των παιδιών ήταν συγκινητική.

Να θυμηθώ και τις εκδηλώσεις με τον Μάκη Αξιώτη, τον πολυτάλαντο χειρούργο, που μας έχει ξεναγήσει στις αρχαιότητες (έχει κάνει και σχετικό διδακτορικό) στους νερόμυλους του Νησιού, στους οποίους αναφέρονταν και το ημερολόγιο του Παγγεραγωτικού Αθηνών για το 2014, και ο οποίος μας έμαθε για τα βότανα της Γέρας και όχι μόνο, για τα οποία έχει γράψει και βιβλία.

Και κάτι ακόμα, αξιοθαύμαστο: Είναι η μεγάλη συμμετοχή του κόσμου στις εκδηλώσεις αυτές. Πουθενά αλλού δεν έχω δει σε ποσοστά πληθυσμού, μια τόσο μεγάλη ανταπόκριση στα πολιτιστικά δρώμενα.

Τυχαίο λοιπόν που η Λέσβος έβγαλε ανθρώπους σαν τον Μυριβίλη, τον Ελύτη, τον Κουντουρά, αλλά και απίστευτα πολλούς ζωγράφους, αρκετούς ονομαστούς και άλλους, όχι τόσο ή όχι ακόμα επίσημα αποδεκτούς;

Λίνος Κουντουράς